De Sint-Maria in Lyskirchen in Keulen
Wil je in Keulen niet alle andere toeristen naar de Dom volgen, maar toch een mooie kerk zien? Dan raad ik aan de Sint-Maria in Lyskirchen te bezoeken. Omdat dit de kleinste van de 12 romaanse kerken van de stad is wordt de kerk weinig bezocht. Het is er dus meestal lekker rustig. Toch is er veel te zien. De best bewaard gebleven middeleeuwse fresco’s van Keulen bevinden zich bijvoorbeeld in de Sint-Maria in Lyskirchen.
De Sint-Maria in Lyskirchen, © Raimond Spekking / CC BY-SA 3.0 (Wikimedia Commons)
In dit artikel zet ik voor je op een rij wat er in de kerk te zien is. Daarna vertel ik wat over de geschiedenis en aan het eind volg een kaart met praktische info.
Milieusticker nodig?
Met de auto naar Keulen? Denk er dan aan dat een milieusticker verplicht is. Je kunt de sticker als je deze nog niet hebt via dit bestelformulier aanvragen en toegestuurd krijgen (hier voor Belgische bezoekers).
Wat is er te doen en te zien?
De Sint-Maria in Lyskirchen is een kleine kerk en dat zie je meteen bij aankomst. Het gebouw bestaat uit een kort middenschip dat afgesloten wordt met een kleine apsis. Oorspronkelijk waren er plannen voor twee torens aan weerszijden van de apsis, maar enkel de noordelijke toren is voltooid. Verder opvallend is dat hoewel de Sint-Maria in Lyskirchen een romaanse kerk is, je toch later toegevoegde gotische elementen terugvindt. Denk dan aan de spitse toren. Ook een aantal ramen zijn spits in plaats van rond vormgegeven.
Fresco’s in de Sint-Maria in Lyskirchen, foto Hans Peter Schaefer (CC BY-SA 3.0)
Binnenin de kerk vormen de fresco’s in de gewelven de belangrijkste attractie. Je vindt ze in het middenschip en in de twee kleine koorkapellen achterin de kerk. Deze schilderingen werden rond 1250 aangebracht en stellen taferelen uit de bijbel voor. In tegenstelling tot in de andere romaanse kerken van de stad Keulen, verkeren de fresco’s van de Sint-Maria in Lyskirchen tot op de dag van vandaag in goede staat.
Verder zijn er nog een aantal andere bezienswaardigheden in de kerk te zien. Zo is er een doopbekken uit de 13e eeuw en de twee houten beelden van de Heilige Nicolaas en de Heilige Maternus zijn eveneens bijzonder mooi. Nicolaas is natuurlijk welbekend als Sinterklaas, terwijl Maternus de eerste bisschop van Keulen was. Als laatste is er een prachtig Madonnabeeld dat bekend staat als de Schiffermadonna in de kerk te bezichtigen. Het werd in de late middeleeuwen vereerd door de schippers die Keulen aandeden.
Geschiedenis van de Sint-Maria in Lyskirchen
De geschiedenis van de Sint-Maria in Lyskirchen gaat meer dan duizend jaar terug in de tijd. De kerk werd in 948 voor het eerst genoemd en werd vermoedelijk gesticht door de familie Lyskirchen, een rijke Keulse patriciërsfamilie waar de kerk nog altijd haar naam aan ontleent. Tussen 1210 en 1220 werd deze oude kerk afgebroken en vervangen door een gebouw in de romaanse stijl. Dit is de kerk die er nu nog steeds staat.
De kerk aan het begin van de 19e eeuw, voor de aanleg van de Rheinauhafen
Wel werd de Sint-Maria in Lyskirchen door de eeuwen heen soms verbouwd of in een andere stijl gerestaureerd. De gotische torenspits heb ik al genoemd, maar ook heeft de kerk eeuwenlang een barok interieur gekend. Tijdens de Tweede Wereldoorlog raakte de Sint-Maria in Lyskirchen nauwelijks beschadigd, wat ook de reden is dat de fresco’s van de kerk nog steeds in goede staat verkeren.
Bereikbaarheid van de kerk
De Sint-Maria in Lyskirchen ligt in het zuiden van de binnenstad van Keulen. Vanaf het station bij de Dom en vanaf de Altstadt is de kerk te aflopen door simpelweg de Rijn te volgen. Wil je toch liever het openbaar vervoer nemen, kies dan voor station Heumarkt waar veel lijnen van de Stadtbahn stoppen. Vanaf hier is het nog slechts 300 meter. Ben je met de auto, dan is er onder de Rheinauhafen die vlakbij de kerk begint een grote parkeergarage.
Een bezoek aan de Sint-Maria in Lyskirchen is behalve met de net genoemde Rheinauhafen goed te combineren met het chocolademuseum meteen aan de andere kant van de straat. Dit is een van de meest bezochte musea van Duitsland.
Algemene informatie
- Naam in het Duits: Sankt Maria in Lyskirchen
- Adres: An Lyskirchen 10, Keulen
- Openingstijden: dagelijks van 9:00 tot 18:00
- Toegangsprijs: gratis toegankelijk
- Aanbevolen tijdsbestek: niet meer dan een uur
- Website: lyskirchen.com
Wil je meer weten over de middeleeuwse kerken van Keulen? Kijk dan eens naar mijn overzicht van de 12 romaanse kerken van de stad. Het artikel over de beroemde Dom van Keulen mag je natuurlijk ook niet missen.
Met de trein naar Keulen?
De hogesnelheidstrein is een comfortabele en betaalbare manier Keulen te bereiken. Prijzen beginnen al vanaf €19 via NS International, waarbij je ook nog eens op ieder station in Nederland kunt opstappen!
