De Stadtbahn (U-Bahn) van Keulen
De Stadtbahn van Keulen, soms U-Bahn genoemd, is meestal de snelste en eenvoudigste manier om binnen de stad van A naar B te raken. Toch, de zowel boven- als ondergrondse lijnen en de verschillende soorten kaartjes maken het voor toeristen soms onoverzichtelijk. In dit artikel lees je alles om je wegwijs in de Stadtbahn van Keulen te maken. Het is eenvoudiger dan je denkt!
De Stadtbahn van Keulen, foto door Metro Centric (onder CC BY 2.0)
Verwar de Stadtbahn niet met de S-Bahn, waar ik een apart artikel over heb. Er is ook een algemeen artikel over het openbaar vervoer van Keulen.
Milieusticker nodig?
Met de auto naar Keulen? Denk er dan aan dat een milieusticker verplicht is. Je kunt de sticker als je deze nog niet hebt via dit bestelformulier aanvragen en toegestuurd krijgen (hier voor Belgische bezoekers).
De Stadtbahn van Keulen
De Stadtbahn beslaat een omvangrijk netwerk van in totaal 12 lijnen. In de binnenstad gaat een groot deel van deze lijnen ondergronds, waardoor ze veel weghebben van een reguliere metro. Buiten het centrum rijden de treinen echter boven de grond op aparte rails vergelijkbaar met die van een lightrail. Ook zijn er nog enkele korte trajecten waarbij de treinen juist weer als trams samen met het andere verkeer van de weg gebruik maken. Dat klikt misschien als een wirwar, maar in de praktijk valt het wel mee.
Het goede nieuws is namelijk dat alles naadloos op elkaar aansluit. Het is dus niet nodig over te stappen wanneer een trein vanaf de bovengrondse rails via een tunnel het centrum van de stad inrijdt. Ook overstappen van de ene op de andere lijn gaat probleemloos. Ondanks dat de Stadtbahn dus soms op een metro, soms op een tram en soms op een lightrail lijkt, is het systeem eenvoudig in gebruik.
Een station van de Stadtbahn, foto door Metro Centric (onder CC BY 2.0)
Samen vormen de 12 lijnen van de Stadtbahn een netwerk van 195 kilometer, waarvan 28 kilometer ondergronds in het centrum van Keulen. Verder zijn er maar liefst 233 stations. Waar je dus ook moet zijn, er zal altijd wel een station op loopafstand in de buurt zijn. Bij de meeste bezienswaardigheden op deze website heb ik telkens het dichtstbijzijnde station van de Stadtbahn aangegeven.
Stadtbahn of U-Bahn?
De Stadtbahn wordt in Keulen soms ook aangeduid als U-Bahn. De U staat hier voor Untergrund en zou dus eigenlijk alleen op het ondergrondse deel moeten duiden. Toch staan ook bovengrondse stations aangegeven met een U. De naam U-Bahn wordt in Keulen daarom vaak voor de volledige Stadtbahn gebruikt.
Verwar de Stadtbahn niet met de S-Bahn
Behalve de Stadtbahn is er nog de S-Bahn. Dit is een ander treinnetwerk dat Keulen met de plaatsen rondom de stad verbindt. Voor forenzen en niet voor toeristen. Deze treinen rijden minder regelmatig en de stations liggen verder uit elkaar. Hoewel je op sommige stations kunt overstappen van de Stadtbahn op de S-Bahn en andersom, zijn het toch twee verschillende netwerken. Je zult als je overstapt een nieuw kaartje moeten kopen.
Lijnen, frequentie en openingstijden
In de lijst hieronder vind je een overzicht van de verschillende lijnen van de Stadtbahn. Deze lijnen zijn historisch gegroeid, wat verklaart waarom heel wat lijnnummers ontbreken. Zo zijn lijnen 6 en 8 bijvoorbeeld in 2007 opgeheven. Achter elke lijn heb ik het begin- en eindstation aangegeven.
- Lijn 1: Weiden – Bensberg
- Lijn 3: Mengenich – Thielenbruch
- Lijn 4: Bocklemünd – Schlebusch
- Lijn 5: Am Butzweilerhof – Heumarkt
- Lijn 7: Frechen – Zündorf
- Lijn 9: Sülz – Königsforst
- Lijn 12: Merkenich – Zollstock
- Lijn 13: Sülzgürtel – Holweide
- Lijn 15: Chorweiler – Ubierring
- Lijn 16: Niehl – Bonn-Bad Godesberg
- Lijn 17: Severinstraße – Rodenkirchen
- Lijn 18: Thielenbruch – Bonn Hbf
Een nachtelijke trein, foto door Flowizm (onder CC BY 2.0)
Met uitzondering van lijn 13 zijn alle lijnen dag en nacht geopend. Wel ligt de frequentie van de treinen ‘s nachts lager. Waar je overdag elke 5 tot 10 minuten een trein kunt verwachten, loopt de wachttijd tussen 1:00 en 4:30 uur op tot maximaal een uur. De nachten op vrijdag, zaterdag en feestdagen vormen weer een uitzondering. Dan ligt de frequentie hoger met elk half uur een trein. ‘s Avonds laat en ‘s ochtends vroeg komt er elk kwartier een nieuwe trein. Tijdens grote evenementen en festivals, zoals de kerstmarkt en het carnaval van Keulen, worden er op drukke momenten ook weer extra treinen ingezet.
Kaart van de Stadtbahn van Keulen
Op alle stations van de Stadtbahn kun je een uitgebreide kaart vinden met daarop alle lijnen. Ook in de treinen zelf zul je een algemene kaart en een overzicht van alle stations van de lijn in kwestie aantreffen. Wil je graag een kaart als PDF om te downloaden, dan kun je hiervoor terecht op de website van het Kölner Verkehrs-Betriebe. Let er wel op dat op deze kaart ook de lijnen van de S-Bahn en de regionale treinen zijn aangegeven.
Ondergronds station Breslauer Platz, foto door Willy Horsch (onder CC BY 3.0)
Neem je je mobiele telefoon mee, en wie doet dat nou niet, dan is Google Maps of een soortgelijke app echter een betere optie. Zo bespaar je veel tijd en moeite. Vul simpelweg je bestemming in en Google Maps laat je meteen zien bij welk station je het beste kunt opstappen en waar je eventueel moet overstappen. Ook krijg je informatie over de duur van je reis.
Prijzen en kaartjes
Op de meeste stations zul je een automaat aantreffen waar je kaartjes kunt kopen. Je kunt er zowel met contant geld als met een pinpas betalen. Ook in talloze kiosken kun je terecht voor kaartjes. Om op een trein te stappen hoef je verder niet door een poortje heen, maar wel wordt er af en toe gecontroleerd op geldige vervoersbewijzen. Heb je dit niet, dan kun je een forse boete verwachten.
Bij de rode automaten koop je kaartjes, foto door Willy Horsch (onder GDFL)
KurzstreckenTicket – voor een korte rit
Het goedkoopste kaartje, het zogeheten KurzstreckenTicket, kost €1,90 voor volwassenen en €1 voor kinderen van 5 tot 14 jaar. Dit kaartje is geldig voor maximaal 4 stations vanaf het station waar je opstapt en vervalt automatisch na een reistijd van 20 minuten. Je kunt ook 4 KurzstreckenTickets kopen voor €7,50 (€4 voor kinderen). Neem je in Keulen slechts enkele malen de Stadtbahn en telkens voor korte afstanden, dan is dit het kaartje dat je moet hebben. Kinderen onder de 5 jaar kunnen gratis reizen.
EinzelTicket – voor een langere rit
Daarnaast zijn er de EinzelTickets. EinzelTickets kennen verschillende zones, waarvan je als toerist met zone 1b (€2,80 voor volwassenen, €1,60 voor kinderen) te maken krijgt. Zone 1b beslaat de volledige stad Keulen. Kies niet per ongeluk voor de goedkopere zone 1a, deze is alleen voor de andere plaatsen rondom Keulen die door hetzelfde vervoersbedrijf verzorgd worden. Reis je slecht één of enkele malen met de Stadtbahn maar is je reis meer dan 4 stations, dan is een EinzelTicket de beste keuze.
TagesTickets en WochenTickets
Reis je vaker met de Stadtbahn, overweeg dan een TagesTicket. Hiermee kun je voor €8,60 (zone 1b) één dag onbeperkt reizen. Ook een WochenTicket voor €25,10 (zone 1b) is het overwegen waard als je langer dan een dag in Keulen verblijft. Met slechts enkele ritten ben je dan al goedkoper uit dan wanneer je telkens een KurzstreckenTicket of een EinzelTicket zou kopen.
Een volledig overzicht van de verschillende tickets en tarieven vind je op de website van het Kölner Verkehrs-Betriebe.
Met de trein naar Keulen?
De hogesnelheidstrein is een comfortabele en betaalbare manier Keulen te bereiken. Prijzen beginnen al vanaf €20 via NS International, waarbij je ook nog eens op ieder station in Nederland kunt opstappen!