Het Wallraf-Richartz Museum in Keulen

Het Wallraf-Richartz Museum is een van de meest vooraanstaande musea van Keulen. Het richt zich op Europese beeldende kunst van de 13e tot het begin van de 20e eeuw, waarbij vooral Duitse schilders goed vertegenwoordigd worden. Het is ook het oudste museum van de stad. Ben je dus geïnteresseerd in kunst en de Keulse geschiedenis, neem dan een kijkje in het Wallraf-Richartz Museum.

Een tentoonstelling in het museum, foto © Raimond Spekking / CC BY-SA 3.0 (via Wikimedia Commons)

In dit artikel lees je meer over de verzamelingen van het museum en een stukje over de geschiedenis. Aan het einde heb ik ook een kaart toegevoegd en praktische informatie zoals de openingstijden en prijzen.

Milieusticker nodig?

Met de auto naar Keulen? Denk er dan aan dat een milieusticker verplicht is. Je kunt de sticker als je deze nog niet hebt via dit bestelformulier aanvragen en toegestuurd krijgen (hier voor Belgische bezoekers).

Wat is er te zien in het Wallraf-Richartz Museum?

De verschillende verzamelingen van het museum zijn ingedeeld naar tijd. De oudste verzameling, namelijk die van de late middeleeuwen, is ook meteen de bekendste. Het is zelfs de grootste verzameling middeleeuwse schilderijen van heel Duitsland en je kunt er onder andere werken van de Kölner Malerschule bewonderen. Dat was een gotische stroming die duurde van 1300 tot 1550. De meeste schilders waren in die tijd actief in de ateliers van de Schildergasse. Een van de beroemdste werken uit deze periode is de Madonna im Rosenhag van Stephan Lochner. Van veel van de andere schilders is de naam niet meer bekend.

Een deel van de Madonna im Rosenhag van Stephan Lochner

Waar de nadruk bij de middeleeuwse verzameling van het Wallraf-Richartz Museum op Duitse schilders ligt, komen bij de renaissance en barok juist veel schilders uit de Nederlanden aan bod. Denk dan aan Rembrandt en Peter Paul Rubens, maar ook aan minder bekende schilders zoals Antoon van Dyck. Deze collectie is iets kleiner maar toch ook de moeite van het bekijken waard.

De collectie uit de 19e eeuw is daarentegen weer verrassend uitgebreid. Zo vind je er werken van schilders van de Duitse romantiek zoals Jakob Philipp Hackert en Caspar David Friedrich, terwijl Wilhelm Leibl samen met talloze andere schilders het realisme vertegenwoordigen. Behalve Duitse kunstenaars vind je hier ook een aantal bekende impressionistische schilders uit andere landen, waaronder Paul Cézanne, Gauguin, Vincent van Gogh en Edvard Munch.

Een andere tentoonstelling, foto © Raimond Spekking / CC BY-SA 3.0 (via Wikimedia Commons)

Hoewel minder druk bezocht dan de collecties met schilderijen, is er op de tweede verdieping van het museum tenslotte nog een grote verzameling printen en tekeningen te bezichtigen. Deze zijn afkomstig van tientallen bekende Europese kunstenaars uit verschillende tijdperken. Denk aan Leonardo da Vinci, Albrecht Dürer en Rembrandt, maar ook aan Max Liebermann en Auguste Rodin.

Onderzoekscentrum, café en winkel

Aan het Wallraf-Richartz Museum zit een klein onderzoekscentrum verbonden, maar voor de meeste toeristen is dit minder interessant. Het café daarentegen is prima geschikt voor een goede lunch of om even rustig plaats te nemen voor koffie met een hapje. CEDON tenslotte is de winkel van het museum. Je vindt er kunst en boeken over kunst.

Geschiedenis van het Wallraf-Richartz Museum

Het Wallraf-Richartz Museum ontstond aan het begin van de 19e eeuw toen de wetenschapper Ferdinand Franz Wallraf een grote verzameling schilderijen en andere kunstvoorwerpen aan de stad Keulen achterliet. Deze werken waren bijna allemaal afkomstig uit de tijdens de Franse Tijd (1784-1814) opgeheven kerken en kloosters van de stad. Het museum werd officieel geopend in 1827 in het Kölnischer Hof, een van de voormalige woningen van de aartsbisschop van Keulen. Later in de 19e eeuw, in 1861, kreeg het museum zijn eigen gebouw. Dit werd gefinancierd door een schenking van Johann Heinrich Richartz, een rijke Keulse koopman wiens naam samen met die van Wallraf vandaag de dag nog altijd in de naam van het museum terugkomt.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het museumgebouw verwoest, waarna de collectie verplaatst werd naar een kleiner gebouw. Wegens ruimtegebrek en een snel uitbreidende collectie, werd daarna in 1976 het deel van het museum met moderne kunst afgesplitst dat verder ging onder de naam Museum Ludwig. Het was uiteindelijk in 2001 dat het Wallraf-Richartz Museum weer een volledig eigen gebouw kreeg. Dit nieuwe museumgebouw, in de vorm van een grote kubus, werd ontworpen door de Keulse architect Oswald Mathias Ungers. De opening ging gepaard met een schenking van de Zwitser Gérard Corboud, waardoor & Fondation Corboud aan de officiële naam van het museum toegevoegd werd.

Bereikbaarheid van het museum

Het Wallraf-Richartz Museum bevindt zich schuin tegenover het stadhuis van Keulen. Je kunt het bereiken door vanaf Keulen Hauptbahnhof naar de Alter Markt aan de andere kant van het stadhuis te lopen. Neem je liever de Stadtbahn, stap dan uit op station Rathaus op lijn 5 of station Heumarkt op lijnen 1, 7 en 9. Vanaf het laatste station loop je eenvoudig via de Heumarkt naar het museum.

Parkeren bij het Wallraf-Richartz Museum

Kom je met de auto, dan is het niet lastig een parkeerplek in de buurt te vinden. Parkeergarage Gürzenich bevindt zich namelijk meteen tegenover het museum. Je kunt er meer over lezen in mijn artikel over parkeren in Keulen.

Algemene informatie

• Naam in het Duits: Wallraf-Richartz-Museum & Fondation Corboud
• Adres: Obenmarspforten 40, Keulen
• Openingstijden: dinsdag tot en met zondag van 10:00 tot 18:00, iedere eerste en derde donderdag van de maand tot 22:00
• Toegangsprijs: €9 voor volwassenen, €6 studenten, kinderen gratis en korting voor groepen en families
• Aanbevolen tijdsbestek: anderhalf tot twee uur
• Website: wallraf.museum

Meer lezen

Ben je op zoek naar andere musea? Dan heb ik het Museum Ludwig met moderne kunst al genoemd. Dit was in het verleden onderdeel van het Wallraf-Richartz Museum. Neem ook een kijkje op de pagina over musea in Keulen voor een overzicht van wat je verder in de stad kunt verwachten.

Met de trein naar Keulen?

De hogesnelheidstrein is een comfortabele en betaalbare manier Keulen te bereiken. Prijzen beginnen al vanaf €19 via NS International, waarbij je ook nog eens op ieder station in Nederland kunt opstappen!